Bogactwo natury

Dolina Noteci odznacza się wysokimi walorami przyrodniczymi i wyjątkowym krajobrazem. Przepiękne tereny, bogactwo rzadkich gatunków roślin i zwierząt zachęca do turystyki przyrodniczej. Dawniej obszar ten stanowiło pasmo rozlewisk i trzęsawisk wyżłobionych przez wody z topniejącego lodowca. Rozwijające się rolnictwo spowodowało, że miejsce to zostało przekształcone w rozległe łąki i pastwiska. Jednak zaniechanie gospodarki rolnej powoli przywraca krainie pierwotny krajobraz.

Dzisiaj tereny ciągnące się wzdłuż linii Noteci są doskonale zachowanym kompleksem dolino – bagiennym z cennymi w skali Europy zbiorowiskami roślinnymi oraz bogactwem fauny, zwłaszcza ptactwa wodnego i błotnego takiego jak: bąk, kania ruda, błotnik łąkowy, kropiatka, zielonka, derkacz, rycyk, rybitwa czarna. W wodach Noteci stwierdzono rzadkie gatunki ryb, m.in.: łososia, głowacza białopłetwego, bolenia, piskorza, świnkę i certę, a w starorzeczach i torfiankach występuje kumak nizinny.

Najciekawszym pod względem przyrodniczym odcinkiem Doliny Noteci są Nadnoteckie Łęgi. Obejmują 50-kilometrowy fragment doliny od Wielenia, aż do ujścia rzeki Gwdy. To właśnie tutaj przebiega trasa migracji ptaków przelatujących z lęgowisk Wschodniej Europy, Syberii i Skandynawii na zimowiska położone w północnej Afryce i zachodniej Europie. Jest to jedna z kilku najważniejszych krajowych ostoi lęgowych podróżniczka, kulika wielkiego oraz bociana białego.

Nadnoteckie Łęgi są również ważną ostoją dla bobra i wydry.

Na tle płaskiej Doliny Noteci wznosi się jedna z największych przyrodniczych i turystycznych atrakcji regionu - Morena Czarnkowska nazywana również „Szwajcarią Czamkowską". Ta urzekająca pięknem kraina została ukształtowana 12 tysięcy lat ternu pod wpływem lądolodu zlodowacenia bałtyckiego.

Malownicze wzgórza na terenie Gminy rozciągają się na niewielkim odcinku kilkunastu kilometrów od Ciszkowa, przez Górę n. Notecią, Goraj, Pianówkę aż do Czarnkowa. Wzniesienia moreny przecina linia kolejowa, która pod względem krajobrazowym jest jedną z najatrakcyjniejszych linii kolejowych w Wielkopolsce. Obszar moreny choć niewielki posiada bogatą oraz unikatową florę i faunę. Porośnięty jest drzewostanem liściastym, w którym spotkamy starodrzew dębowy i bukowy.

„Szwajcaria Czarnkowska" na wiele do zaoferowania zwiedzającym, to miejsce pokochają amatorzy pieszych, jak i rowerowych wycieczek. Różnica wzniesień, ciekawe podejścia i podjazdy. niezapomniane widoki oraz perła architektoniczna Gminy, czyli Zamek w Goraju zauroczą każdego i zachęcą do powrotu.

Na obszarze sandru rzeki Flinty w 1988 roku utworzono unikalny o niepowtarzalnych atutach przyrodniczych, florystyczny rezerwat „Źródliska Flinty". Celem powołania rezerwatu była ochrona ekosystemu leśnego, zaroślowego, bagiennego, wodnego oraz torfowiskowego wraz z ich bogactwem i różno-rodnością biotyczną. Rezerwat znajduje się na terenie kompleksu leśnego będącego pozostałością dawnej puszczy pokrywającej w przeszłości północną część Wielkopolski. Charakterystycznym miejscem rezerwatu jest malownicze rynnowe jezioro Niewiemko z szerokimi strefami roślinności szuwarowej.

Na terenie o powierzchni blisko 45 ha występuje 230 gatunków roślin, m.in. kruszyna pospolita, kalina koralowa, bagno zwyczajne i rosiczka. Tereny źródliska zamieszkują liczne zwierzęta, zarówno te często spotkane oraz gatunki chronione takie, jak gacek wielkouchy, żmija zygzakowata, daniel, bóbr czy okresowo wilk. Prawdziwym bogactwem rezerwatu są ptaki, reprezentowane przez 32 gatunki, m.in. żurawia, czaplę, zimorodka, lelka I mysikrólika